Algemene Beschouwingen 2014, eerste termijn maandag 3 november

Voorzitter,
Dank voor de begroting. Door de beknopte kaderbrief, een teruggetrokken uitvoeringsprogramma, crowdsourcing en een 2-Sporenbegroting was het dit jaar extra veel werk voor de organisatie. We moeten het gevolgde proces maar eens evalueren!

Bestuur en Middelen
Begroting en belastingen
Voorzitter,
Het is de politieke keuze van dit college om ongekende belastingverhogingen voor te stellen. 40% van de ombuigingen zijn lastenverhogingen! Een gemiddeld gezin met een eigen huis gaat in 2015 zo’n €100 extra betalen. U rechtvaardigt de 12,5% OZB verhoging door de draagvlak die uit de crowdsourcing zou blijken.
Ten eerste was de crowdsourcing bedoeld om ideeën te krijgen en niet om draagvlak te meten. De 322 respondenten zijn geen afspiegeling van onze inwoners.
Ten tweede stelt u dat 244 mensen voor een OZB-verhoging zijn. U komt op dit aantal door de antwoorden van 4 vragen op te tellen! Als we dat doen voor de tegenstanders dan zijn er 1044! Beweren dat er draagvlak is, is nog misleidender dan het persbericht waarin u stelt dat de OZB- verhoging 10% is in plaats van 12,5%.
De VVD kan de belastingverhogingen niet steunen. Wij willen dat de gemeente zelf zuiniger wordt en zaken slimmer organiseert. Het simpele feit dat een aantal kritische en vasthoudende raadsleden in een paar avonden wel enkele honderdduizenden Euro’s besparingen kon vinden geeft aan dat het zuiniger kan. Wij zijn teleurgesteld dat het college voor de gemakkelijke weg van belastingverhogingen heeft gekozen. We zullen samen met andere partijen met amendementen komen om een alternatieve begroting te krijgen.
In onze alternatieve begroting zijn er geen ongekende belastingverhogingen. Wij besparen op de kosten voor o.a. inhuur van externen, advieskosten, communicatie, en de raad zelf. We willen plannen uit het raadsprogramma die extra geld kosten uitstellen en alle structurele overschotten van de WMO uit de begroting halen. Tenslotte willen we dat de transities hun eerlijke deel in de algemene kosten betalen. Ik ga later op deze punten meer in detail in.

Toeristenbelasting en ondernemersbeleid
De voorgestelde 50% Toeristen- en Forensenbelastingverhoging vindt niet alleen de VVD maar ook onze ondernemers een slecht idee. Door de verhoging zal het aantal toeristen en daarmee de werkgelegenheid dalen. De omzet van onze winkels zal dalen waardoor er minder winkels overblijven. We hebben juist meer toeristen nodig. Wat verwacht de wethouder van Economische Zaken van deze belastingverhogingen?
De gemeente houdt zich ook niet aan de afspraak dat verhogingen voor 1 september bekend zijn. Afspraken schenden verslechtert het toch al beroerde ondernemersklimaat nog verder. Het is juist urgent dat we het ondernemersklimaat verbeteren. Deze urgentie missen we in het geheel als we lezen dat het college hier pas in 2016 echt iets aan wilt gaan doen. De VVD wil daadkracht zien. Het college moet snel met de ondernemers acties afspreken en vooral uitvoeren.

Weekmarkten
Ook onze marktkooplieden krijgen een fikse lastenstijging. De gemeente legt nu geld toe op de markten. De VVD wil dat de gemeente de kosten verlaagt door de markt slimmer te organiseren of uit te besteden. Waarom stelt u dit niet voor? In de door u aangehaalde RIB uit 2013 staat geen motivatie anders dan dat de marktmeester het geen goed idee vindt! Dat lijkt op “wij van WC eend adviseren WC eend”.

Communicatie
Goede communicatie is belangrijk. Dat de communicatie beter kan heb ik hiervoor al benoemd. Communicatie is meer dan persberichten. Goede communicatie betekent ook dat mailtjes en telefoontjes snel worden beantwoord, dat afspraken worden nagekomen. Betere communicatie is geen kwestie van geld uitgeven maar een kwestie van instelling.

Schulden
We hebben een hoge schuld. Daarom stelt de VVD voor dat de gemeente met de nodige urgentie een plan opstelt hoe we onze schuldpositie gaan afbouwen. Hiervoor komen we met een motie.

Reorganisatie
De VVD vindt de lopende reorganisatie van de organisatie belangrijk voor het verbeteren van de dienstverlening en kostenverlaging. Het is wijs om vanaf nu geen vacatures te vervullen totdat de finale plannen klaar zijn. Is het college het ermee eens vacatures pas te vervullen nadat de plannen klaar zijn?

Ruimte
Hoofdstraat Driebergen
We zijn 4 jaar verder, na een tragisch ongeval op de Hoofdstraat in Driebergen. Nog elke dag ervaren inwoners deze straat als één van onze drukste maar vooral onveiligste wegen. Toch staat de aanpak pas in 2016 op de planning. Wij vinden deze traagheid zeer onverantwoordelijk. We komen met een motie om de Hoofdstraat al in 2015 veilig te maken.

Duurzaamheid
In 2015 investeren we als gemeente in totaal voor € 2 miljoen in duurzaamheid, namelijk:
• €1,3 miljoen voor het gescheiden inzamelen van plastic afval;
• €620.000 voor duurzame maatregelen bij scholen;
• €75.000 voor de subsidie ‘Energie maatwerk advies’.
Het investeringspotje voor scholen en sportverenigingen om geld te lenen voor zonnecollectoren komt hier nog bovenop.
Nu wilt u ook nog eens €50.000 extra om te bedenken wat we verder gaan doen. Ons voorstel is om de gemeentelijke auto’s bij vervanging elektrische te laten zijn. Ook stellen we voor om via de wetenschapswinkel onze CO2 uitstoot te laten berekenen. Wat vindt u ervan om de wetenschapswinkel in te schakelen i.p.v. die €50.000 te besteden?

Milieu/Afval
De VVD wil dat we bij de afvalverwerking zuiniger worden. De al eerder genoemde investering om plastic apart te gaan ophalen kost onze inwoners €53.000 extra in de komende twee jaren. Is er al duidelijk wat de gevolgen hiervan zijn voor de tarieven?
Daarnaast willen we dat de voorziening ‘tariefegalisatie afval’ in 2015 in zijn geheel wordt ingezet. Hiervoor komen we met een motie.

Samenleving
Bibliotheek i.c.m. andere voorzieningen
De VVD is de directie, medewerkers en vrijwilligers van de Bibliotheek dankbaar voor hun inzet. De bibliotheek heeft hierdoor kosten bespaard. De vraag is of het model van een apart bibliotheekgebouw waar jong en oud boeken leent nog toekomst heeft. Door de opkomst van e-books en alternatieven zoals minibibliotheken, ook wel ‘Free Libraries’ moeten we nadenken over de toekomst. Wij vinden het belangrijk dat de overheid kinderen stimuleert te lezen en dat ongeletterdheid wordt bestreden. We geven nog steeds bijna één miljoen per jaar aan de bibliotheek waarvan €770.000 aan huur terwijl er schoollokalen leeg staan. Per dorp komen er servicepunten. Door synergie kunnen we veel meer bezuinigen dan nu voorgesteld.
Wij stellen voor om in 2015 een fundamentele discussie te voeren over de toekomst van onze bibliotheken i.c.m. met andere maatschappelijke locaties. Hoe staat het college tegenover zo’n participatietraject?

Consultatiebureaus
Door de transities is de gemeente niet alleen verantwoordelijk voor het voorkomen van problemen bij de jeugd maar ook voor het oplossen van problemen. Als we meer problemen voorkomen dan hoeven we er minder op te lossen. Dit is vooral winst voor de jeugdigen en hun ouders. Maar de gemeente heeft daardoor ook minder kosten. Daarom vinden we het voorstel om het aantal consultatiebureaus te verminderen niet slim. Door geen vestiging meer te hebben in Driebergen, waar de helft van de baby’s woont, gaat het aantal kinderen dat het consultatiebureau bezoekt dalen. Die kinderen komen vooral uit gezinnen die het toch al moeilijk hebben. Slimmer is om kosten te besparen door consultatiebureaus te combineren met de dorpsservicepunten. We komen met een amendement hierover.

Transities
De gemeente staat voor de uitdaging om de transities in 2015 goed te implementeren. Dit is ook een kans om zaken beter en slimmer te organiseren. Zorgen dat mensen de hulp krijgen die ze echt nodig hebben, zorgen dat er niet meer langs elkaar wordt heen gewerkt. Gebruik maken van lokale ondernemers en deskundige ZZP-ers bij het inkopen van zorg. Zoeken naar inventieve oplossingen zoals het inzetten van een klusbedrijf. We zien dat hier heel hard aan wordt gewerkt. Complimenten daarvoor!
We doen ook steeds meer een beroep op vrijwilligers, wij steunen dat. Wel moeten we zorgvuldig omgaan met onze vrijwilligers. Ook hier geldt: ze komen te voet en vertrekken te paard als we hun vertrouwen beschamen.
Uit de begroting blijkt dat de algemene gemeentelijke kosten die alle programma’s moeten betalen niet geldt voor de transities. Gezien het vele werk dat de hele organisatie hiervoor doet vinden wij dat de transities hun ‘eerlijke aandeel’ van de algemene kosten moet betalen.
We kunnen gemeentelijke gebouwen beter benutten en ervaren ambtenaren die we bij andere programma’s moeten besparen inzetten bij de transities. Graag vernemen we of het college ook maximaal op wil inzetten op synergie.

Minima
Door de inkomens grens voor ondersteuning van 110% naar 120% van de bijstand te brengen komen er 580 inwoners meer in aanmerking voor ondersteuning. Dit kost €300.000 tot €400.000. U betaalt dit door een vereenvoudiging van de regelgeving. Hoe reëel is het dat deze vereenvoudiging die besparing in 2015 oplevert?

Voorzitter, tot zover de bijdrage van de VVD.

Uitgesproken door Fractievoorzitter Rob Jorg