Algemene Beschouwingen 29 juni 2015 – VVD bijdrage
Dank voor de kadernota en de duidelijke beantwoording van onze vragen
Het thema van de kadernota is: ‘een financieel gezonde gemeente met behoud van het voorzieningenniveau’.
De VVD wil hier aan toevoegen ‘ en een servicegerichte, slagvaardige, zuinige organisatie’.
Graag begin ik ons betoog bij het thema ‘financieel gezonde gemeente’.
Uw eerste voorstel gaat over het veranderen van de manier waarop we de kosten van de Cultuurhuizen en het gemeentehuis in onze begroting verwerken. De VVD was destijds tegen de huidige constructie van potjes. Dit omdat daarmee de begroting niet transparant is. Daarnaast betalen we nu onze ‘hypotheek’ uit onze spaarpot. Wij willen de jaarlijkse rente en afschrijvingskosten op dezelfde manier in de boeken verwerken als we dat doen voor scholen, brandweerkazernes etc.. We zijn dus voor dit voorstel en vertrouwen erop dat u de provincie kunt overtuigen er ook mee in te stemmen.
We zien wel een gevaar. Door deze boekhoudkundige verschuiving lijkt de gemeente op papier ineens zo’n 5 ½ miljoen € rijker. Hierdoor wordt de verleiding groot om minder zuinig te zijn en sneller geld uit onze spaarpot, de algemene reserve te halen. Dat moeten we niet doen omdat onze schulden nog steeds te hoog zijn. We willen als VVD een zuinige organisatie.
Helaas bezwijkt u nu al voor die verleiding. De meevallers zijn in omvang vergelijkbaar met de tegenvallers. De VVD wil dat u de tegenvallers uit de begroting betaalt en niet uit de algemene reserve. U wilt tegenvallers betalen uit de algemene reserve en meevallers gebruiken om meer geld uit te geven. Dat noemen wij geen financieel gezond beleid. Dat noemen wij potverteren.
(Vraag 1:) Bent u bereid om de tegenvallers te betalen uit de meevallers?
De VVD is bezorgd dat de afgesproken bezuinigingen niet gehaald worden. We lezen dat u nu, halverwege het jaar, nog plannen maakt. U stelt dat de afgesproken bezuinigingen wel worden gehaald in 2015 en daarna.
(Vraag 2) Waar baseert u dit optimisme op?
Een zuinige gemeente zorgt voor lage belastingen. De VVD betreurt nog steeds de OZB-verhoging van 10% van dit jaar. Na de verwarring van vorig jaar over het juiste stijgingspercentage is er dit jaar weer een vergelijkbare verwarring. Uit het antwoord op een vraag van D66 blijkt dat de komende 4 jaar de OZB in totaal nog eens met 10% wordt verhoogd. Dit is veel hoger dan de inflatie. Wij willen de meevallers gebruiken om belastingen te verlagen en niet om uitgaven te verhogen. Het minste wat wij willen is dat de belastingen niet boven de inflatie stijgen. Hier zullen we met een amendement over komen. Ook wil de VVD dat we in toekomstige kadernota’s en begrotingen gaan rekenen met een algemeen geaccepteerd inflatiecijfer en niet met een willekeurig cijfer zoals u nu doet van 2,5% inflatie per jaar.
De raad heeft gevraagd om een schuldenafbouwplan. Dit plan zou met de kadernota komen. Wij missen het gevraagde plan met concrete cijfers, doelen en verschillende opties.
(Vraag 3) Wanneer komt het gevraagde plan?
Bij een ‘slagvaardige gemeente’ verwacht de VVD dat u problemen voortvarend oplost, zeker problemen die met veiligheid te maken hebben.
Die slagvaardigheid missen we bij de het project voor een veiligere Hoofdstraat in Driebergen, we moeten nóg een winter wachten. Dat is teleurstellend voor vele inwoners. Nu is het inderdaad te laat om het nog voor november af te ronden.
Er zijn meer punten waar inwoners grote zorgen hebben over de verkeersveiligheid. Voorbeelden zijn de Koenestraat in Amerongen en de verkeerssituatie bij scholen. Naast de feitelijke onveiligheid is het onveiligheidsgevoel belangrijk. Je zult maar iedere dag moeten starten met een angstige rit naar school. De VVD wil dat bij de evaluatie van het GVVP het veiligheidsgevoel wordt meegenomen. Vaak kunnen kleine, slimme aanpassingen al grote positieve effecten geven.
(Vraag 4): Wil het college het verkeersveiligheidsgevoel verbeteren door naar slimme oplossingen te zoeken?
Een ander actueel onderdeel van een slagvaardige gemeente vinden wij de nieuwbouw van scholen. De beschikbare budgetten moeten eerlijk verdeeld worden. Ieder Heuvelrugs kind moet gelijkwaardig behandeld worden. Door de daling van het aantal leerlingen moeten we zorgvuldige afwegingen maken. De VVD wil geen leegstaande klaslokalen. We verwachten dat het college binnen de kaders van het afgesproken beleid creatieve oplossingen vindt in goed overleg met de betreffende scholen.
De lopende organisatieontwikkeling moet zorgen voor een noodzakelijke serviceverbetering in combinatie met minder kosten. Wij verwachten dat de gemeente altijd kijkt hoe iets wel kan in plaats van uitgaan van belemmeringen.
(Vraag 5) Ligt de reorganisatie nog op koers, zowel in tijd als in het behalen van de doelstellingen?
Complimenten over hoe het tot nu toe gaat met de decentralisaties. Ook waarderen we de wijze waarop het college en de ambtenaren de raad regelmatig informeert. De jeugdzorg blijft een hoofdpijndossier. De financiële risico’s zijn fors. Het is juist dat de aandacht nu gericht is op het continueren van goede zorg voor deze zeer kwetsbare groep. Maar dit is ook een valkuil. We hebben afgesproken in te zetten op preventie, maatwerk en lokale initiatieven. De VVD wil dit doen samen met sportverenigingen en het onderwijs. Sport helpt bij het ontwikkelen van een gezonde levensstijl en activeert op een positieve manier. Door sportverenigingen hierbij te betrekken kunnen die een nog groter verbindend element in onze dorpen spelen. Onze sportverenigingen zullen net zo als onze scholen, te maken krijgen met een flinke daling van het aantal jeugdigen. Deze extra activiteit kan de verenigingen helpen om financieel gezond te blijven.
(Vraag 6) Is het college het met ons eens dat de sportverenigingen een belangrijke rol moeten krijgen bij het preventieve jeugdbeleid?
Een groep enthousiaste inwoners zet zich in om alle Heuvelrugse woningen energieneutraal te maken. Dat is een goed streven. De vraag is welke rol de lokale overheid hierbij moet spelen. De techniek is zo ver dat investeringen in duurzaamheid zichzelf terugbetalen. Onze liberale opvatting is dat de overheid de juiste voorwaarden moet scheppen door belemmerende regels te verwijderen. Wij zijn ervan overtuigd dat als we belemmeringen wegnemen, we onze inwoner en ondernemers vrijheid en ruimte geven, de markt haar werk zal doen.
De VVD heeft vorig jaar constructief meegewerkt aan het Raadsprogramma. De financiële situatie en de overeengekomen financiële spelregels maken het onmogelijk om alle afspraken uit het raadsprogramma al in 2016 uit te voeren. De VVD zal zich ook nu weer constructief opstellen en naar consent zoeken. Hierbij zullen onze belangrijkste liberale standpunten leidend zijn . We zullen met elkaar keuzes moeten maken. Keuzes die leiden tot lastenverhogingen zijn voor ons niet acceptabel.
Afsluitend, de VVD gaat voor een “financieel gezonde gemeente met behoud van het voorzieningenniveau en een servicegerichte, slagvaardige, zuinige gemeente”. Dat is de gemeente die we willen zijn.
Rob Jorg
Fractie voorzitter VVD
Gemeente Utrechtse Heuvelrug