Naam: Judith van Roy
Raadslid in de gemeente: Utrechtse Heuvelrug
Raadslid sinds: maart 2018
Partij: VVD
Hoofdberoep: Operations Director
Twitter: Judith
van Roy
Facebook: Judith van Roy
LinkedIn: Judith van Roy
Waarom bent u raadslid geworden?
In plaats van aan de zijlijn commentaar te leveren, wil ik graag op een oprechte, open en actieve wijze bijdragen aan een veilige en stabiele samenleving. Er is behoefte aan doeners in plaats van schreeuwers. Ik ben zo’n doener.
En ik zou de politiek iets minder politiek willen maken, doorzichtiger, met een open manier van besturen om op die manier het vertrouwen in de politiek te herstellen. We moeten echter ook eerlijk zijn, zowel naar ons zelf als naar de kiezers, en dus ook minder populaire besluiten durven nemen, zolang we maar goed uitleggen en communiceren waarom die nodig zijn.
De gemeenteraad is het hoogste politieke orgaan. Beleeft u dat ook zo?
Ja en nee, ik merk namelijk wel een bepaalde spanning. Het college staat tussen de raad en ambtelijke organisatie en moet met beiden werken en heeft dus een belang bij een goede verhouding en werksfeer. Verder is de raad over het algemeen reactief, in de zin dat er weinig initiatieven van de raad uitgaan. Bovendien is het lastig om de vinger echt achter zaken te krijgen. We moeten het doen met informatie die het college en de ambtelijk organisatie aandraagt, maar beseffen tegelijkertijd dat dit geen 100% objectieve informatie is. Beiden hebben belangen en zullen, bewust of onbewust, proberen de raad een bepaalde kant op te sturen.
We zitten in de tweede helft van de raadsperiode. Wat zijn uw doelen om het restant van de raadsperiode tot een succes te maken?
Voor de coronacrisis had ik gezegd, het verder op orde brengen van de gemeentelijke financiën en verlagen van onze schuldenlast, maar nu moeten we realistisch zijn en eerst maar eens afwachten hoe we door deze crisis komen. Daarna de stand van zaken opmaken en aan de hand daarvan bepalen wat de prioriteiten worden voor de komende 2 jaar.
De kunst is om niet te verdwalen in de details en om te focussen op wat echt belangrijk is.
Gemeenteraden reserveren minder dan 1 procent van het gemeentelijk budget voor opleiding, onderzoek (Rekenkamer, accountant) en ondersteuning (griffie) door en voor de raad. Is er door uw raad voor opleiding, onderzoek en ondersteuning voldoende gereserveerd?
Ik weet zo uit mijn hoofd niet hoeveel wij hieraan uitgeven, maar op dit moment ben ik tevreden met de manier waarop de rekenkamer en griffie functioneren.
Waar ziet u eventuele mogelijkheden tot verbetering van de ondersteuning van raadsleden door de griffie(r)?
Hier zie ik met name mogelijkheden voor de griffie om op regionaal niveau een rol te spelen bij het tot stand komen van structureel overleg met betrekking tot de regionale samenwerkingsverbanden.
Wat is volgens u nodig om de gemeenteraad krachtiger en relevanter te maken?
De kracht van de gemeenteraad is de kracht van het individu.
Het is dus belangrijk dat er voldoende goede (kandidaat-)raadsleden zijn. De gemeentelijke politiek heeft een suf imago. Daarnaast bestaat het beeld dat raadslid zijn heel veel tijd kost. Zo dacht ik er zelf tot een paar jaar geleden ook over, maar het tegendeel is waar; het is interessant, helemaal niet saai en je kan echt iets bijdragen. En ja, het kost tijd, maar die kun je buiten de vergaderingen om zelf indelen en je bepaalt zelf hoeveel tijd je ergens insteekt. De kunst is om niet te verdwalen in de details en om te focussen op wat echt belangrijk is.
Steeds meer beslissingen vinden plaats in regionale samenwerkingsverbanden. Hoe zou u de controle en invloed van de raad op regionale samenwerkingsverbanden willen verbeteren?
In praktijk zie ik dat kadernota’s, begrotingen en begrotingswijzigingen van regionale samenwerkingsverbanden worden aangenomen, omdat andere raden dat ook al gedaan hebben en het niet veel nut heeft om dat als enige niet te doen. Wanneer je echter met raadsleden van andere gemeenten hierover praat blijkt dat zij vaak dezelfde vragen en opmerkingen hebben.
Het is dus belangrijk voor het democratische proces dat wij als raden regionaal gaan samenwerken. Hiertoe zie je al een aantal initiatieven zoals bijvoorbeeld de Raadskring Regio Rivierenland, welke ik met grote belangstelling volg. In navolging daarvan zullen wij in de Utrechtse Heuvelrug ook een aantal moties indienen om de regionale samenwerking te bevorderen en deze moties ook delen met de andere gemeenten van onze regionale samenwerkingsverbanden.
Ik vraag me echter wel
af of dat zoiets niet ‘wettelijk’ geregeld zou moeten worden, in plaats van het
initiatief hiertoe over te laten aan raadsleden en/of griffies.
De Regionale Energiestrategie (RES) is een belangrijk en complex dossier. Hoe zorgt u ervoor dat u als raadslid bepaalt wat er nodig is in het RES-proces?
Dit onderwerp maakt geen deel uit van mijn portefeuille, maar ik heb begrepen dat het landelijke klimaatakkoord de kaders heeft bepaald en de RES de tijdslijnen. Wij zorgen voor de lokale invulling van het akkoord in overleg met de buurgemeenten. De invloed van de raad op het proces zelf is gering.
Elke gemeente geeft op haar eigen manier invulling aan burgerparticipatie. Kunt u het beste voorbeeld uit uw gemeente geven?
Ik vind participatie een lastig onderwerp, omdat ik in de praktijk zie dat over het algemeen de mensen die het ergens niet mee eens zijn mee willen praten, of als het om ruimtelijke onderwerpen gaat: de 'not in my backyards'. Daardoor krijg je als raad een scheef beeld van de situatie. Het lastige aan participatie is om ervoor te zorgen dat je alle partijen aan tafel krijgt, dat moet proactief. Niet alle inwoners hebben echter zin in participatie, ze hebben daar bijvoorbeeld geen tijd voor en geven aan dat ze tijdens de verkiezingen toch hun keuze al gemaakt hebben.
Daarnaast kun je nooit iedereen tevredenstellen en moet je als raad dus een keuze durven maken. Daar moeten we niet voor weglopen. Ik heb nu echter het idee dat er regelmatig onder druk van de grootste schreeuwers keuzes worden gemaakt.
Welk kenmerk van de huidige lokale democratie vindt u belangrijker? Participatie van inwoners of representatie door vertegenwoordigers?
In principe zijn raadsleden door participatie gekozen vertegenwoordigers. Als raadslid vertegenwoordigen wij dus de inwoners die op ons gestemd hebben. Zoals bij de vorige vraag aangegeven, vind ik participatie een lastig onderwerp. Het gaat er eigenlijk ook vanuit dat je als raadslid geen actief contact hebt met je achterban en dus niet weet wat er speelt.
De keuze voor een directe verkiezing van de burgemeester door de raad of de inwoners is een stap dichterbij gekomen. Als de burgemeester direct gekozen zou worden, wat verandert dit dan volgens u aan de verhouding tussen de raad en de burgemeester?
De gekozen burgemeester heeft een politiek belang en is dus niet meer onpartijdig. Ik verwacht dus dat een gekozen burgemeester meer invloed zal proberen uit te oefenen op de raad en ambtelijke organisatie om op die manier zijn ‘agenda’ uit gevoerd te krijgen, en de kans op herverkiezing te vergroten. Daar zal de raad dan extra alert op moeten zijn maar misschien wel het meest belangrijke punt is: Wie controleert de burgemeester dan?
Wat is volgens u de waarde van diversiteit voor de raad en het raadswerk?
De raad dient een afspiegeling te zijn van de maatschappij zodat de belangen van iedereen meetellen en meegewogen worden.
Stelling: Agressie, intimidatie of geweld tegen één raadslid is een aanval op de gemeenteraad. Bent u het hiermee eens?
Oneens – Deze stelling is te zwart/wit, dat ligt geheel aan de situatie en context.
Wanneer dit gebeurt naar aanleiding van een uitspraak van iemand als raadslid dan ja, dan is dit een aanval op de hele gemeenteraad. Echter wanneer een raadslid het willekeurige slachtoffer is van bijvoorbeeld intimidatie of geweld dan zie ik dit niet als een aanval op de hele raad. Daarbij wil ik wel duidelijk stellen dat ik elke vorm van agressie, intimidatie of geweld tegen wie dan ook afkeur.
Digitalisering speelt een steeds groter wordende rol in de samenleving. Welke kansen biedt digitalisering volgens u voor de lokale democratie?
Met de goedkeuring van de spoedwet om digitaal te kunnen vergaderen en stemmen, kunnen we ons werk voortzetten. Ik vind dat een goede zaak omdat we er nu voor kunnen zorgen dat het democratische proces zoveel mogelijk doorgaat. Ik heb stiekem de hoop dat we door digitaal te vergaderen, efficiënter kunnen werken, en dus minder tijd kwijt zijn aan vergaderen en meer tijd ‘buiten’ door kunnen brengen. Wat mij betreft zou dit dan altijd mogelijk moeten zijn. Verder zie ik mogelijkheden om op een snelle en efficiënte manier inwoners te consulteren.
De spoedwet die digtiale besluitvorming tijdelijk mogelijk maakt is recentelijk aangenomen. Wat zijn u ervaringen met digitaal vergaderen en besluiten?
Wij beginnen eigenlijk deze week pas echt met digitaal vergaderen. Ik heb a.s. donderdag mijn eerste digitale commissievergadering en de eerste digitale raad staat gepland voor begin mei.
Zelf heb ik geen moeite met digitaal vergaderen. Ik ben vanuit mijn werk eigenlijk niet anders gewend en hoop dat we als raad digitaal mogen blijven vergaderen (en besluiten) na afloop van de crisis, omdat ik denk dat dat veel efficiënter is.
Hebt u al besloten om bij de volgende verkiezingen door te gaan als raadslid?
Ja, ik wil heel graag nog een periode door en hoop dat de kiezers en fractie daar ook zo over denken!
Kunt u een voorbeeld geven van een succes van uw gemeenteraad waar u trots op bent?
Dit vind ik een lastige vraag. Ik ben er bijvoorbeeld trots op dat we een meerderheid van de raad hebben kunnen overtuigen om de door het college voorgestelde OZB verhoging voor 2020 van 17% terug te brengen naar 12%. Nog veel te veel maar op dat moment het maximaal haalbare. Dit zie ik echter niet als een succes van de (hele) raad, omdat een aantal partijen daar heel anders over dachten en het hard werk was om een meerderheid te vinden.
Wat is uw belangrijkste advies voor nieuwe raadsleden?
Neem de tijd om je in te lezen, probeer te achterhalen wat er in grote lijnen gebeurd is op jouw portefeuilles in de jaren voorafgaand aan je raadslidmaatschap. Zorg dat je je goed voorbereidt op vergaderingen en debatten. Het helpt mij altijd om vooraf te bedenken welke argumenten andere partijen naar voren zouden kunnen brengen en daar dan mijn antwoord al voor klaar te hebben.
En misschien wel het belangrijkste: blijf je zelf en heb plezier.